Als ouders ga je door een verschrikkelijke tijd als je kind overlijd. Broertjes en zusjes hebben hun eigen verwerkingsproces. Begrijpen ze wel precies wat er allemaal gebeurt en kunnen ze het onder woorden brengen? Iedereen gaat anders om met de dood, maar ‘hoe doe je dat’ is de grote vraag. Kinderpsycholoog Carine Kappeyne van de Coppello schreef een zelfhulpboek voor kinderen die een broertje of zusje zijn verloren. Maak in het boek kennis met muisje Matsie die zijn broertje Morris verliest in schitterende illustraties van Petra Konijn.

Kinderpsycholoog schrijft rouwboek voor kinderen

Carine Kappeyne van de Coppello is kinderpsycholoog. Met ruim 30 jaar ervaring met werken met kinderen die in rouw zijn, had ze genoeg ervaringsverhalen van broers en zussen die hun broer of zus verloren. Hun verhalen leidden tot het verhaal De dag dat alles anders werd. Door de ogen van muisje Matsie, die plots zijn broertje Morris verliest, gaan kinderen die het boek lezen op reis door de wereld van rouw en herstel. Door zijn ogen ervaren ze hoe het is om een broer of zus te verliezen en hoe ze daar mee om kunnen gaan. Ieder kind dat een broertje of zusje is verloren zal zich herkennen in Matsie. In het boek is ruimte voor kinderen om over hun eigen ervaringen te schrijven en tekenen middels creatieve opdrachten. “Kinderen gebruiken niet altijd woorden om hun emoties te laten zien”, aldus de kinderpsycholoog. “Hun gedrag en creatieve uitingen zeggen vaak veel meer over hoe ze zich voelen.”

Kinderen worden beschermd voor de dood

Kinderpsycholoog Carine Kappeyne van de Coppello maakte het zelfhulpboek om kinderen van een overleden broertje of zusje te laten zien dat hun emoties en gevoelens er ook mogen zijn. Want vaak beschermen deze kinderen hun ouders voor hun eigen verdriet omdat papa en mama het al zo moeilijk hebben. “Het mooie van dit zelfhulpboek is dat kinderen er alleen in kunnen werken, maar ook samen met hun ouders”.

Volgens kinderpsycholoog Carine zijn kinderen gebaat bij duidelijkheid over de dood. “Het is belangrijk om het woord ‘dood’ gewoon uit te spreken want dat is precies wat het is”, benadrukt Carine. “Dood is niet meer ademen, het hart is gestopt met kloppen, je eet en drinkt niet meer en kan niet meer voelen. Volwassenen hebben moeite om het woord dood te gebruiken omdat ze hun kind willen beschermen tegen de hardheid van het leven. Ze zeggen dan bijvoorbeeld dat het kind slaapt en niet meer wakker wordt. Of dat het op reis is. Maar dat zorgt onbedoeld voor misverstanden en angst. Kinderen durven bijvoorbeeld niet meer te slapen omdat ze bang zijn om ook niet meer wakker te worden of blijven wachten tot hun broertje of zusje terugkomt van de reis.” 

De dag dat alles anders werd is een boek dat jonge lezers, maar ook volwassenen zal raken. Het is een liefdevolle verwijzing naar de kracht van samen beleven en empathie in tijden van nood. Het boek De dag dat alles anders werd is een initiatief van Stichting Nooit Voorbij, dat ouders, broertjes en zusjes van een overleden kind begeleidt.

Matsie de kleine muis

Ontmoet Matsie, een kleine muis met een groot hart, die plotseling zijn broertje Morris verliest. Dit prachtige boek neemt jonge lezers mee op Matsies reis door de wereld van rouw en herstel. Door zijn ogen ervaren we hoe het is om een broer of zus te verliezen en hoe we hiermee om kunnen gaan.

Matsies ontmoetingen met de andere dieren in het bos geven hem troost en inzicht in hoe iedereen op zijn eigen manier met verdriet omgaat. Er is geen goed of fout. Matsie ziet dat zijn ouders heel verdrietig zijn en wil hen niet lastig vallen met zijn eigen verdriet. Gelukkig is daar meneer Uil, die hem liefdevol opvangt met zijn wijze woorden.

Eerste boek voor Julian

Op donderdag 25 april verschijnt het eerste zelfhulpboek voor kinderen die een broertje of zusje zijn verloren. Met deze aanpak kunnen kinderen hun verdriet aangaan en zijn ze niet alleen in hun verwerkingsproces. Het eerste exemplaar van het zelfhulpboek wordt op donderdag 25 april uitgereikt aan Jullian (8) op OBS De Spaarneschool in Spaarndam. Julian verloor heel plotseling zijn broertje Florian.

Aron Neijmeijer, leerkracht van Julian, praat in kringgesprekken met zijn klas over de dood. Hij vindt het belangrijk om een veilige ruimte te creëren waarbij het kind zijn of haar verhaal kwijt kan als daar behoefte aan is. “We draaien er niet omheen”. zegt hij. “Dood hoort bij het leven. Gaandeweg de gesprekken zie je dat steeds meer kinderen zich gaan inleven in hun klasgenootje. Ze denken bijvoorbeeld terug aan hun hond of oma die is overleden en vertellen daarover. Die openheid zorgt ervoor dat het rouwende kind zich gezien en gesteund voelt.”

Over het boek

---