Driekoningen

Tijdens Driekoningen wordt het christelijke feest gevierd waarbij de drie wijzen uit het Oosten aankomen bij de stal waar Jezus geboren is. Caspar, Balthasar en Melchior, zoals de wijzen heten, komen het christuskind hun eerbied tonen en brengen geschenken (wierook, mirre en goud). De termen ‘wijzen’ en ‘koningen’ worden vaak door elkaar gebruikt en dit zal waarschijnlijk komen door de verschillende vertalingen die de bijbel kent. Het Driekoningenfeest wordt jaarlijks op 6 januari gehouden. Veel mensen wachten dit feest af voordat ze de kerststal, kerstboom en andere versieringen opruimen.

Tijdens Driekoningen gaan kinderen langs de deur met een zelfgemaakte kroon en een omgeslagen laken als mantel. Een ster op een bezemsteel, want de koningen werden door de ster van Betlehem de weg gewezen, wordt meegenomen. Van een emmertje wordt een spaarpot gemaakt voor centjes die opgehaald worden langs de deuren. Bewoners mogen zelf kiezen wat ze de koningen als geschenk geven. Een stuk fruit, snoep of geld.

Driekoningen: Liedje voor langs de deur

Drie koningen, drie koningen
geef mij een nieuwe hoed.
Mijn oude is versleten
mijn moeder mag het niet weten.
Drie koningen, drie koningen
geef mij een nieuwe hoed.

Foekepotterij

Foekepotterij (ook wel rommelpot genoemd) is een feest dat in Nederland per regio op verschillende momenten gevierd kan worden. Zo worden de dinsdag na carnaval, aswoensdag en oudjaarsdag genoemd in verschillende bronnen. Wat alle datums met elkaar te maken hebben is dat het feest op ongeveer dezelfde manier gehouden wordt. Door een varkensblaas over een pot heen te trekken ontstaat een strak vlies. Een stokje dat er doorheen gestoken wordt, maakt een gek geluid zodra deze heen en weer getrokken wordt. Veel mensen omschrijven dit geluid als ‘foek foek’ waardoor het de naam ‘foekepot’ heeft gekregen.

Tijdens foekepotterij gaat de kinderen verkleed langs de deuren met een foekepot in de hand. Nadat de bewoner van een huis opendoet zingen de kinderen een liedje en bespelen tegelijkertijd de foekepot. in het liedje kun je al horen dat er om een gift gevraagd wordt. Van oorsprong wordt er om iets eetbaars gevraagd zoals brood, dat zal tegenwoordig vast iets lekkerders zijn.

Foekepotterij: Liedje voor langs de deur

Foekepotterij, foekepotterij,
geef mij een centje dan ga ik weer voorbij
ik heb geen geld om een broodje te kopen
daarom moet ik met de foekepot lopen
foekepotterij, foekepotterij
geef mij een centje dan ga ik weer voorbij

Sint Maarten

Sint Maarten wordt elk jaar gevierd op 11 november. De meest gebruikte theorie over dit feest is dat we deze dag de heilige Sint Maarten vereren. Deze Romeinse soldaat, die zich later tot het Christendom bekeerde, kreeg medelijden met een bedelaar en besloot de helft van zijn mantel af te staan. Het gaat tijdens dit feest dan ook om het delen aan de armen. Langs de deuren gaan van de kinderen gaat uit van een bedelronde van armen om aan voedsel te komen.

Tijdens Sint Maarten lopen kinderen met een zelfgemaakte lampion rond. Bij elke deur kloppen ze aan en wordt een liedje gezongen in de hoop op snoep, fruit of andere lekkernijen. Niet iedereen zit te wachten op kinderen aan de deur. In veel dorpen wordt het tegenwoordig zodanig georganiseerd dat bewoners een lampion bij de voordeur zetten als er aangebeld mag worden.

Sint Maarten: Liedje voor langs de deur

Sint Maarten, Sint Maarten
de koeien hebben staarten
de meisjes hebben rokjes aan
daar komt Sinte Maarten aan.

Halloween

Halloween wordt gevierd aan de vooravond van de christelijke feestdag Allerheiligen dat plaatsvind op 1 november. Halloween wordt dus gevierd op 31 oktober. Tijdens het oogstfeest Samhain geloofden de Kelten dat de zielen van de overledenen over zouden. Tijdens het feest zouden ook de poorten naar de onderwereld open staan waardoor geesten en demonen onze wereld konden betreden. Om de demonen te misleiden verkleed je jezelf als eng figuur. Het feest zoals we het nu kennen is vanuit Amerika over komen waaien en wordt steeds populairder.

Tijdens Halloween gaan kinderen als griezels verkleed langs de deuren en vragen om snoep. Veel huizen zijn op deze dag verkleed als woningen van monsters en worden rijk versierd met spinrag, pompoenen en enge monsters. Elkaar een beetje laten schrikken hoort er ook bij. Een spannende Halloween-avond is pas geslaagd als de snoeptas helemaal vol is.

Halloween: Zinnen voor langs de deur

“Je snoep of je leven”

‘Trick or treat!”

“Een snoepje of een poets”

Nieuwjaarszingen

Nieuwjaarszingen is een traditie die gehouden wordt in Brabant en Limburg zoveel mogelijk tegen de Belgische grens aan. In België is het nog wat bekender en staat het bekend als ‘Nieuwjaarke Zoete’. Van oudsher gingen kinderen langs de deur op nieuwjaarsdag om bewoners met een liedje een gelukkig nieuwjaar te wensen. In ruil voor hun liedje kregen ze een centje, snoepje, cadeautje of een stuk fruit. Het zingen gebeurde door de jongere kinderen vooral in de ochtend, maar is in loop der tijd verschoven richting de vroege middag. Jongeren zijn aan de beurt in de vroege avond en kregen vaak een borrel aan de deur. Een goede préparty voordat ze samen naar de kroeg gaan.

Kinderen die langs de deur gaan hebben een tasje om de nek hangen om de giften mee te kunnen nemen. Vroeger werd dit tasje gemaakt van een dichtgenaaide keukenhanddoek met daarin een met veiligheidsspeld vastgemaakt washandje. In het washandje gingen de centjes en de rest in het zelfgemaakte tasje.

Nieuwjaarszingen : Liedje voor langs de deur

Deurtje deurtje
Ga toch open
Ik kom van heel ver aangelopen
Ik wens u een zalig nieuwejaar
Vul mijn zakje nu dan maar
_(bron)

Lampegietersavond

De tweede of derde maandag in september (welke het dichtst bij de 17e ligt) is voor Veenendaal en omgeving een speciale dag. Dan is het Lampegietersavond. Kinderen trekken die avond verkleed en met een lampion door de straat. Dit gaat in een speciale optocht die lijkt op dat van carnaval. In de stoet worden versierde wagen meegetrokken. Per wijk wordt er een prijs uitgereikt aan de best verklede deelnemers. Er wordt niet direct aan de deuren aangeklopt, maar aan het einde van de tocht wordt er gezamenlijk een kop warme chocomelk met kaneelbeschuit genuttigd. De exacte oorsprong van het feest blijft wat onduidelijk, maar in deze artikelen lees je meer over de geschiedenis:
<sub>* Mysterie (on)opgelost: zo is Lampegietersavond in Veenendaal ontstaan
* Lampegietersavond – zin en onzin van een Veens volksfeest</sub>

Lampegietersavond : Liedje tijdens de optocht

’t Is vàn den aovund làmmelietjesaovond Titeralalom, titeralalom ‘k Hè vàn me moeder een làmpion gekrèège En vàn me vaoder een kèèrsie d’r in gekrèège Titeralalom, titeralalom ‘k Zeg tège Trientjie: hoe laot zou ute wèèze Op ut slag van hallef, hallef nèège Titeralalom, titeralalom

_(bron)